Deze wereld is niet van jou alleen

Er zijn van die momenten waarop iets je onverwacht raakt. Niet omdat het nieuw is, maar juist omdat het zo pijnlijk herkenbaar is. Vandaag was zo’n moment.

Een collega vertelde me over een ontmoeting die hem nog altijd bijblijft. Hij is geboren in Nederland, net als ik, maar van boven de rivieren - een Hollander dus. 😊

Hij woont en werkt al jaren in Maastricht, en doet dat met aandacht en toewijding. Toch werd hem, gewoon op straat, in het gezicht gezegd dat hij hier niet thuishoort. “Sinds die Hollanders en studenten hier zijn, is Maastricht niet meer van ons.” Hij moest weg. Letterlijk.

“Oprotten!”

Wat het nog schrijnender maakt: het werd gezegd door een op het oog nette oudere man. Goed verzorgd. Beleefd van toon. Geen geschreeuw, geen agressie. Maar wél een boodschap die niet mis te verstaan was: jij hoort hier niet.

En terwijl mijn collega- die prachtig en helder ABN spreekt, beleefd probeerde te antwoorden, bleef de man stug Limburgs praten. Geen poging tot brug. Geen enkele wil om elkaar te begrijpen. Alleen maar afstand. Alsof het taalgebruik een grens moest trekken: ik hier, jij daar. Mijn plek, niet de jouwe.

Ik merk dat ik er moe van word. Niet van de mensen zélf, maar van de manier waarop dit denken steeds vaker lijkt op te duiken. In het groot, maar ook in het klein. Op straat. In wachtkamers. Online. In gesprekken waar “minder minder” nog steeds hardop gezegd mag worden, en mensenrechten iets zijn voor “de anderen”, als ze zich tenminste gedragen.

Dit is wat we steeds vaker zien. Mensen die hun afkeer niet meer fluisteren, maar gewoon uitspreken. Die hun uitsluiting presenteren als nostalgie. Die PVV stemmen in de hoop ‘terug’ te gaan naar iets wat nooit zo zuiver was als ze zich herinneren. Ze romantiseren een verleden waarin zij het alleenrecht dachten te hebben. En alles wat daarvan afwijkt, moet weg. Of zwijgen.

Maar dit is geen liefde voor het land.

Dit is angst.

Dit is het verkleden van uitsluiting in heimwee.

En ik ben er klaar mee.

Met de vanzelfsprekendheid waarmee deze mensen zich de wereld toe-eigenen.

Hun stad. Hun taal. Hun cultuur.

Alsof het allemaal van hen alleen is.

Alsof het hun recht is om te bepalen wie wel of niet mee mag doen.

Toch weet ik ook: die strijd ga ik niet met hen aan.

Want met deze oude heer was niet te praten. Zijn gedachtengoed was gesloten.

Vastgezet in beton van vroeger.

Niet open te breken.

Maar er zijn wél mensen met open oren, open ogen, open harten.

En juist hen wil ik aanspreken.

Jullie, die zien.

Die voelen.

Die herkennen wat er gebeurt.

En die weten: dit is niet de weg vooruit.

Blijf niet zwijgen.

Spreek je uit als je ziet dat iemand buitengesloten wordt.

Bied steun als iemand wordt neergezet als “de ander”.

Wees aanwezig, zichtbaar, warm, zelfs als het ongemakkelijk voelt.

Juist dan.

Want alleen het licht kan de duisternis tot stilte brengen.

Only the light can silence the darkness.

Niet door harder te schreeuwen.

Maar door te blijven staan in menselijkheid.

Deze wereld is niet van hen alleen.

Deze wereld is van ons allemaal.

Van wie wil verbinden.

Van wie ruimte maakt.

Van wie vooruit durft kijken.

En dat geluid, dát geluid, moet sterker worden.

Niet morgen.

Vandaag.