Week van het Oorsuizen
Deze week is het de Week van het Oorsuizen, een tijd om stil te staan bij de impact van tinnitus en de zoektocht naar begrip en verlichting.
Maar soms gaat een gesprek verder dan alleen de klachten. Soms raakt het aan iets groters.
De verwondering die blijft – een gesprek over tinnitus, het brein en het leven Onlangs had ik zo’n gesprek, een moment dat me bij zal blijven. Een man en zijn vrouw, beiden rond de tachtig, zaten tegenover me in mijn spreekkamer. Meneer kwam naar het tinnitusspreekuur met lichte klachten en zorgen.
De tinnitus bracht hem niet volledig uit balans, maar het knagende idee dat het erger zou kunnen worden, hield hem bezig.
De angst dat slaapproblemen en constante pieptonen zijn rust en levenskwaliteit zouden aantasten, bracht hem ertoe om hulp te zoeken. Hij wilde vooral handvatten, iets om de controle te herwinnen. Om erger te voorkomen.
Van tevoren had ik gevraagd of zijn echtgenote mee naar binnen wilde komen. Voor hen misschien vanzelfsprekend, voor mij zelfs essentieel. Tinnitus is namelijk geen individueel probleem. Het beïnvloedt relaties, communicatie en hoe een partner deze klachten ervaart.
De verwondering die blijft
Tijdens het gesprek maakte ik al snel duidelijk dat vermijding en maskering – de strategieën die hij tot nu toe toepaste – averechts werkten. Maar nog belangrijker was het om hen mee te nemen in de wonderlijke wereld van hoe geluid en ons brein samenwerken.
Samen onderzochten we de magie van het gehoor: van de trilhaartjes in het slakkenhuis tot de duizenden geluiden die we dagelijks kunnen waarnemen. Toen gebeurde er iets bijzonders.
Hij pauzeerde even en zei, bijna aarzelend:
“Ik vind dit zó wonderlijk. Het is bijna… goddelijk.”
Hij keek me aan, onzeker of het wel gepast was om zoiets te zeggen. Dat raakte me. Niet omdat hij over God begon, maar omdat hij zich schaamde voor zijn verwondering.
Ik voelde de behoefte om zijn woorden te erkennen. “Dat begrijp ik helemaal,” zei ik en vervolgde:
“God is voor mij niet een man met een baard die van bovenaf op ons neerkijkt. Het is geen persoon, maar een kracht. Iets dat niet te beschrijven is. Het is de verwondering die ons raakt, het mysterie van hoe alles werkt.”
Zijn blik ontspande. Het voelde alsof hij nu vrij was om zijn gevoel te uiten, zonder oordeel. En voor even deelden we die verwondering – over het gehoor, het brein, het leven zelf.
De kracht van ons brein
Dit gesprek bracht ons moeiteloos naar een ander wonder: de neuroplasticiteit van het brein. Ik legde uit hoe het brein zich kan aanpassen, zelfs aan de constante aanwezigheid van tinnitus.
Niet door te vechten, maar door het toe te laten en te begrijpen waarom het er is. Voor hem was dit een nieuwe manier van kijken. En ik zag hoe hij die omslag in real-time begon te maken. De voorbeelden en metaforen hielpen niet alleen hem, maar ook zijn echtgenote. Het gaf haar de tools om zijn ervaring beter te begrijpen.
En ook ruimte voor reflectie: hoe belangrijk het is om gehoord te worden, letterlijk en figuurlijk.
Meer dan medisch
Aan het einde van het consult vroeg hij om pen en papier.
Hij schreef iets op en overhandigde het me: “Toon Hermans^, mijn huisdokter.”
“Lachen, humor, zelfspot,” zei hij met een twinkeling in zijn ogen. “Dat houdt je jong.” Zijn vrouw voegde toe hoe belangrijk het is om elkaar complimenten te geven.
Een glimlach naar een vreemde op straat, een oprecht bedankje – het zijn kleine gebaren die ons verbinden.
Ze liepen naar buiten, hand in hand.
Bij de deur draaide hij zich nog even om en zei: “Dit gesprek krijgt een dikke tien!”
Een les van Toon Hermans
Dit gesprek herinnerde me eraan waarom ik dit werk doe. Het gaat niet alleen om het aanpakken van symptomen, maar om het bieden van perspectief, hoop en een stukje menselijkheid.
En wat past daar beter bij dan woorden van Toon Hermans:
“Als je echt van iemand houdt,
iemand alles toevertrouwt,
één die echt weet wie je bent,
ook je zwakke plekken kent…
dan voel je pas wat leven is en dat liefde geven is.”
Liefde, verwondering en de kracht van een goed gesprek – soms is dat al genoeg om een verschil te maken. Sommige gesprekken zijn een levensles om voor altijd mee te nemen.
^Toon Hermans (1916–2000) was een van de meest geliefde cabaretiers van Nederland. Hij stond bekend om zijn poëtische en ontwapenende humor, zijn ontroerende liedjes en zijn vermogen om de schoonheid van het alledaagse te vangen. Geboren in Limburg, droeg hij een diepe verbondenheid met de mensen en de warmte van het Zuiden in zijn werk. Zijn cabaret was meer dan alleen vermaak; het was een viering van liefde, verwondering en menselijkheid. Met zijn one-man shows en tijdloze gedichten raakte hij generaties en liet hij een blijvende indruk achter als een echte ‘mensen-mens’.
Comments