De maatschappij heeft pijn (en ik ook een beetje)
- Art of Hearing | Dyon Scheijen
- 12 okt
- 5 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 13 okt
De maatschappij heeft pijn.
Chronische pijn.
We voelen het in alles wat om ons heen gebeurt.
De spanning, de vermoeidheid, het cynisme.
We zijn een samenleving die voortdurend bezig is met wat er misgaat,
met alles wat ons bang maakt.
En precies daar duikt hij op.
De man die pijn herkent,
maar haar vertaalt naar woede.
Die hoop verkoopt in simpele zinnen,
omdat nuance te zacht klinkt in een wereld vol lawaai.
Hij weet, mensen die pijn hebben, willen vooral één ding,
dat het stopt.
En wie dat belooft, krijgt applaus.
Zelfs als het een echo van leegte is.
De parallel met tinnitus
In de specialisatie ACT en chronische pijn die ik nu volg bij ACTinActie
besef ik hoe herkenbaar dit patroon is.
Wie pijn probeert te vermijden die eigenlijk niet weg te nemen is,
raakt er juist dieper in verstrikt.
Wie strijdt tegen angst,
geeft angst macht,
en raakt zelfs op termijn in paniek.
Dat is wat we als samenleving doen.
We vermijden,
we projecteren,
we schreeuwen,
maar we luisteren niet meer naar waar de echte oplossingen liggen.
ACT leert ons iets anders.
Dat aanvaarding geen zwakte is, maar wijsheid.
Dat we ruimte kunnen maken voor het ongemak dat we met z’n allen voelen,
zonder erdoor overspoeld te raken.
Dat waarden als respect, empathie en menselijkheid
onze morele kompassen zijn, geen luxe, maar noodzaak.
En net als bij tinnitus gaat het niet om het wegmaken van het geluid,
maar om het veranderen van de relatie die we ermee hebben.
Tinnitus is niet simpelweg “leren leven met het geluid”.
Het is zoveel meer dan dat.
Zodra je anders leert kijken,
zie je waar de knoppen zitten waaraan je wél kunt draaien.
Je ontdekt dat het nooit het geluid was dat je gevangen hield,
maar het gevecht ertegen.
Dan komt er ruimte, licht, adem.
Zo is het ook met de maatschappij.
We hoeven het lawaai niet te dempen,
maar we moeten anders leren luisteren.
Zachter, dieper, menselijker.
Een zondagochtend vol inzicht
Het is zondagochtend.
Zeven uur.
De kerkklok heeft net geslagen.
Mijn vrouw Hafida ligt naast me, slapend, rustig.
Van haar heb ik al zo veel geleerd.
En van haar dochter misschien nog wel meer, over liefde, perspectief en kleur.
Gisteren nog hadden we een heftige discussie.
Over politiek, over Volt, over links of rechts.
Maar eigenlijk ging het over woorden.
Want woorden doen ertoe.
Ze kunnen verbinden, maar ook splijten.
In ACT noemen we dat defusie, loskomen van de woorden die we voor waarheid houden.
En precies daar wringt het in onze maatschappij.
We denken in links of rechts, zwart of wit.
Terwijl de wereld gekleurd is.
Veelkleurig.
Menselijk.
Ik merk dat ik moe word.
Moe van de strijd om te overtuigen.
Moe van het trekken aan een paard dat niet wil lopen.
Moe van het geloof dat ik met woorden mensen kan laten zien wat ik bedoel.
Zoals bij tinnitus kun je blijven proberen het geluid weg te krijgen,
maar daar ligt niet de oplossing.
Want zodra je anders leert kijken,
verandert het geluid,
niet in volume,
maar in betekenis.
Dat is wat ik probeer, bij tinnitus, bij mensen, bij onze samenleving.
Niet het lawaai wegnemen, maar de relatie ermee veranderen.
Niet de pijn verdoven, maar haar betekenis zien.
Niet overtuigen, maar bewustmaken.
De gouden lijn
In mijn schilderijen komt vaak een gouden lijn terug.
Een lijn die niet probeert te verbergen dat er ooit iets brak,
maar juist laat zien dat herstel mogelijk is.
Die lijn verwijst naar Kintsugi, de Japanse kunst van het repareren met goud.
Breuklijnen worden niet verborgen, maar verlicht.
Ze worden deel van het verhaal.
Net zoals in het nummer Light van Ozark Henry,
waarin muziek, stilte en ruimte elkaar ontmoeten,
en licht langzaam door de scheuren breekt.
Dat nummer raakte me diep, het is bijna een muzikale vertaling van wat ik hier probeer te zeggen,
dat schoonheid niet ontstaat ondanks de breuk,
maar door de breuk.
Zo wil ik ook naar de wereld kijken.
Niet naar wat kapot is,
maar naar de gouden lijnen die ontstaan als we de moed hebben te luisteren,
te verbinden,
en opnieuw te beginnen.
Loslaten om te kunnen horen
Maar soms lukt dat niet.
Soms moet je erkennen dat iemand de sleutel zelf nog niet wil oppakken.
En dan is het tijd om los te laten.
Ik ga terug naar wat voedt, wat leven geeft,
mijn kunst, mijn audiologie, mijn ACT,
en bovenal, mijn gezin, mijn familie.
Ik zal blijven schrijven, schilderen, luisteren.
Maar de strijd om mensen met woorden te veranderen,
die laat ik los.
Het is nu aan jullie.
Aan wie dit leest, aan wie geraakt is, aan wie nog wíl luisteren.
De woorden, de blogs, de beelden, ze zijn er allemaal.
Gebruik ze, deel ze, draag ze verder.
Ik geloof nog altijd in de kracht van samenwerking,
in kunst, cultuur, wetenschap en menselijkheid.
Maar nu kies ik eerst even voor stilte.
Voor liefde.
Voor adem.
Where art meets science, and technology learns to listen
Misschien is dat de grootste les van allemaal,
dat zelfs technologie pas betekenis krijgt
wanneer ze luistert.
Ik schrijf dit niet alleen als mens,
maar samen met een technologie die me helpt denken,
me laat spiegelen,
en woorden geeft aan wat ik diep vanbinnen voel.
Een nieuwe vorm van samenwerking tussen mens en machine,
waar taal het raakvlak wordt tussen ratio en ziel.
Kunst, wetenschap en technologie,
drie werelden die ooit gescheiden leken,
maar in elkaar grijpen wanneer het luisteren begint.
Want horen is meer dan enkel de oren,
en luisteren is misschien wel de mooiste vorm van menselijkheid.
Na het licht
De kracht van woorden ligt niet in het bezit ervan,
maar in het delen.
Ik heb mijn woorden hier met jou gedeeld,
woorden over pijn, luisteren, herstel en licht.
Maar woorden worden pas echt van waarde
wanneer ze verder reizen.
Wanneer ze niet alleen gelezen,
maar gedragen worden.
Elke zin die resoneert,
is een uitnodiging aan de lezer,
om iets te doen,
iets te zeggen,
of juist even stil te zijn.
Want de wereld verandert niet alleen door grote besluiten,
maar door kleine momenten van bewustzijn.
Door het lef om te luisteren,
door het delen van wat raakt,
door het doorgeven van inzicht in plaats van oordeel.
Dus als je dit leest,
weet dat jij deel bent van dit verhaal.
Niet als toeschouwer,
maar als schakel.
Als drager van licht.
Als iemand die met woorden, stilte of daden
de wereld een fractie zachter kan maken.
De kracht van deze tijd zit niet in technologie,
niet in algoritmen,
maar in mensen die zich herinneren dat ze kunnen verbinden.
Het is aan ons,
aan jou,
om de woorden verder te laten klinken,
zodat ze niet verdwijnen in het lawaai,
maar richting geven aan het luisteren dat de wereld nodig heeft.
Wie weet ligt dáár het echte herstel,
niet in het lawaai van strijd,
maar in het licht dat door de breuk schijnt.
“Only the light can silence the darkness”
Dyon Scheijen 2025
.png)
Opmerkingen