Waar kunst en wetenschap samenkomen – en een wereld die meer vraagt dan rokende schoorstenen

De wereld staat in brand. Letterlijk én figuurlijk.

We worden overspoeld door prikkels, door polarisatie, door systemen die het mens-zijn onderdrukken in plaats van ondersteunen.

En toch – juist nu – is er ruimte voor een ander geluid. Een dieper geluid.

Een geluid van verbinding. Van visie. Van moed.

De geschiedenis leert: in tijden van nood zijn kunst en wetenschap onze redding.

Als kunstenaar én medisch specialist voel ik tot in mijn vezels de noodzaak om daarom net nu van me te laten horen.

Ik wil bouwen aan iets dat ertoe doet.

Aan een beweging waarin kunst en wetenschap elkaar vinden. Niet als luxe, maar als levensbehoefte.

Niet voor de elite, maar voor iedereen.

Niet ter vermaak, maar ter heling.

Ik wil de kunstwereld op zijn kop zetten.

Geen gesloten netwerken, geen glitter, geen galerieën of kunstbeurzen waar alleen al een standhuur een ton kost.

En in de zorg wil ik hetzelfde: geen hokjesdenken, geen keurslijven van protocollen, geen commerciële drijfveren, maar gepassioneerde mensen die vooral denken in mogelijkheden.

Van de week nog had ik daar een prachtig voorbeeld van.

Een telefonisch overleg met een collega uit Nijmegen.

Een paar praktische tips, een frisse blik – en ineens ligt er een nieuwe weg open.

Voor de patiënt. Voor het team. Voor de toekomst.

Samenwerken begint bij elkaar willen begrijpen.

Bij elkaar vinden in wat ons drijft: de mens centraal stellen.

Een mens is geen machine. Geen systeem waarin je simpelweg onderdelen vervangt of wat bijstelt.

Natuurlijk zijn er knoppen waar we aan kunnen draaien – maar laat dat vooral denkbeeldige knoppen zijn.

De mens kan denken, voelen, kiezen.

De mens heeft de kracht om er te zijn.

Maar juist daardoor kan een mens ook lijden. Niet alleen fysiek, maar ook existentieel:

door het denken, door zich niet begrepen te voelen, door de complexiteit van het bestaan.

En precies daar ligt de sleutel tot de meest complexe klachten.

Juist dáárdoor zijn er zoveel mogelijkheden.

Die knoppen – eerst samen herkennen is stap één.

Snappen waar je wél invloed op hebt en daar doelgericht op handelen: stap twee.

Dat ik daarin soms gids mag zijn – voor collega’s en patiënten – maakt mijn werk bijzonder waardevol.

Het geeft diepe voldoening.

Be-roep.

Zou dat woord niet stiekem komen van ‘roeping’?

Iets wat je doet vanuit je hart. Wat bijna vanzelf gaat.

.

Maar daar staat iets tegenover.

Als ondernemer voel ik me namelijk al een tijd uit balans.

Alsof er langzaam iets weglekt – niet alleen financieel, maar ook qua energie.

De balans klopt niet meer. Misschien logisch, als je een topsegment wil bedienen terwijl je er maar één dag per week voor hebt. Maar het schuurt.

Toch wil ik bouwen. Investeren in mijn visie. In wat voor mij écht waarde heeft.

Jarenlang was ik een kleine zelfstandige. Mijn vader hielp me met de belastingaangifte – samen aan de keukentafel.

Tot mijn onderneming begon te groeien. Ik wilde mijn pa ontlasten en koos voor een accountant. Rust in mijn hoofd, dat was het idee.

Drie jaar geleden zette ik die stap. Na een reeks van gesprekken volgde het advies: maak van je eenmanszaak een BV. Dat zou fiscaal en zakelijk voordelen hebben.

Dus ging ik – met vertrouwen – naar de notaris. Ik hoopte dat dit de juiste stap was.

Maar het succes bleef uit. De kosten en verplichtingen namen toe. Mijn zorgen ook.

Ik probeerde overzicht te krijgen. Sluitingen, verhuizingen, opnieuw beginnen. Van Valkenburg naar Maastricht. Terug naar de kern.

Rust zoeken – en vinden – in mezelf.

En dan, precies op zo’n kantelpunt, ontvang ik eindelijk na drie jaar een factuur van mijn accountant.

Een flink bedrag. Voor gesprekken die, eerlijk gezegd, weinig tot niets hebben opgeleverd. Geen praktisch advies. Geen nieuwe inzichten. Alleen die rekening.

Ik vroeg om uitleg. Die kwam er. Uurtarieven. Gevoerde gesprekken.

Maar geen transparantie over hoeveel of hoe vaak. En toen die ene zin:

“Tja, en mijn schoorsteen moet ook roken.”

Die zin is blijven hangen.

Omdat die alles samenvat wat er mis is.

Zolang we bezig blijven met schoorstenen die moeten roken – letterlijk én figuurlijk –

en niet met de wereld die we achterlaten, blijven we gevangen in systemen die niets oplossen.

In de zorg geef ik zelfs vaak advies zonder factuur.

Omdat het moet. Omdat het hoort. Omdat het menselijk is.

Collega’s, patiënten, mensen in nood – ik sta ze te woord. Gratis. Graag zelfs.

Ik geef richting.

Vaak bewust in mijn pauze of na werktijd, zodat het mijn werkgever niets kost.

Maar vooral omdat ík die keuze maak.

Mijn vrouw wil me daarin beschermen.

Ze is bang dat er misbruik wordt gemaakt van mijn ‘goedheid’, zoals zij het noemt.

Maar als ik meega in die logica van ’uurtje-factuurtje’ –

waar eindigt het dan?

“Sorry, kunt u het niet betalen? Dan kan ik u ook niet helpen. Want tja, mijn schoorsteen moet ook roken.”

Echt?!

De wereld draait door. De verkeerde kant op.

En de voorbeelden zijn overal.

Kijk naar de machtigste man ter wereld – Trump.

Iemand met de macht om het goede voorbeeld te geven.

Maar wat doet hij? Hij polariseert, manipuleert, zaait verdeeldheid.

En wij?

Wij laten het toe.

We laten het andere geluid niet horen.

Sterker nog: het wordt gedempt. Genegeerd.

Soms letterlijk het zwijgen opgelegd.

Maar ik weiger te zwijgen.

Only the light can silence the darkness.

En dat licht begint bij durven opstaan.

Bij zeggen: dit moet anders.

Bij laten zien dat het écht anders kán.

Kunst heeft die kracht.

Om te verbinden, te troosten, te confronteren.

Om het onzichtbare zichtbaar te maken.

En wetenschap?

Die geeft richting. Begrip. Fundament.

Stel je voor dat die werelden samensmelten.

Dat creativiteit en kennis elkaar versterken.

Niet als tegenpolen, maar als bondgenoten.

Wat ik niet uit mijn hoofd krijg, is dit:

Een banaan.

Met ducttape aan een muur geplakt.

Verkocht voor 120.000 dollar. Meerdere keren.

Het kunstwerk heet Comedian, van Maurizio Cattelan – en het werd wereldnieuws. Nog steeds.

En weet je – ik begrijp dat ergens wel.

Want dat is ook de kracht van kunst: dat het raakt, bevraagt, wakker schudt.

Maar wat als we die kracht eens anders inzetten?

Als ik ooit een bedrag van die orde zou ontvangen voor een van mijn werken – of zelfs maar de symbolische waarde ervan – dan weet ik precies wat ik doe.

Dan plak ik geen banaan aan een muur.

Dan help ik jonge artsen. In Gaza.

Zij die met gevaar voor eigen leven blijven zorgen, verbinden, genezen.

Zij zijn voor mij de échte kunstenaars.

En wat ik van hen nu al terugkrijg, is onbetaalbaar. En dat enkel met kleine bedragen.

Daarom ook dit hele project: Where ART meets Science.

Niet voor de show. Niet voor de markt.

Maar omdat ik geloof in de helende kracht van kunst én wetenschap –

juist daar waar het leven het hardst wringt.

We hebben geen tijd te verliezen.

De wereld heeft verandering nodig.

Niet in de marge, maar in de kern.

Ik zoek geen donateurs.

Ik zoek visionairs.

Mensen die dit begrijpen.

Die verder durven kijken dan winst en macht.

Die willen investeren in een beweging die iets wezenlijks verandert.

Dus ik vraag je:

Ben jij diegene?

Of ken jij diegene?

De wereld heeft dit nodig. Nu.

Waar kunst en wetenschap samenkomen.

Dit is het moment.

Laten we het aangrijpen – nu het nog kan.

Maar ik wil die menselijkheid niet verliezen.

Ik wil geen product worden. Geen systeem. Geen rookpluim uit een kille schoorsteen.

Dit vraagt veel van me – soms alles – maar wat ik ervoor terugkrijg, is goud waard.