Zwarte dagen in de politiek, zwarte dagen in onze samenleving. De verharding, de valse inkleuring, politieke spelletjes die op wereldniveau gespeeld worden, hebben ons hier gebracht.
Al decennia lang heeft kleur op een steeds grotere manier grip gekregen op maatschappelijke problemen. En nu lijkt het hoogtepunt bereikt te zijn, ironisch genoeg tijdens een voetbalwedstrijd in hartje Amsterdam.
Zoals wel vaker bij voetbalwedstrijden escaleerde het volledig uit de hand. Maar deze keer draaide het niet om de kleuren van de spelende partijen. Dit keer hadden de hooligans het gemunt op kleuren die politiek en maatschappelijk beladen zijn: het blauw en wit van Israël, het rood, wit en groen van Palestina. Een Palestijnse vlag hier van de gevel rukken, een aanval daar op de kleuren die symbool staan voor diepgewortelde conflicten en dus emoties. En dat was alles wat nodig was om het vuur van verdeeldheid nog verder aan te wakkeren.
De gevolgen bleven niet uit; wat zich afspeelde in de straten van Amsterdam was onaanvaardbaar, haalde het wereldnieuws. Logisch, want dit incident bevestigde iets dat al jaren speelt en steeds meer aan kracht wint: de inkleuring van symboliek. Ik nodig u uit om eens terug te kijken naar het Nieuwsuur-item van vrijdag 8 november. Let op de vlaggen, maar ook op de woorden die worden gebruikt. Vooral de interviewer die zelf kleur geeft aan de richting van die gekozen woorden.
Niemand begrijpt de kracht van woorden en symbolen zo goed als Wilders. Al jarenlang bedient hij zich hiervan, wie herinnert zich niet zijn beruchte uitspraak "Minder. Minder"? Een paar woorden maar, en toch roepen ze bij iedereen direct iets naar boven. De koppeling is zo diep in ons collectieve geheugen gegrift dat ik het niet hoef te zeggen, u denkt het al.
En gisteren deed hij het weer, maar nu op een podium dat politiek gezien misschien nog krachtiger is dan ooit tevoren. Naast twee politieke leiders uit Israël, die “even” waren overgevlogen om verhaal te halen. Netanyahu grijpt dit moment politiek gezien uiteraard met beide handen aan, net zoals Wilders dat doet. Een moment dat perfect is voor een wetgevingsvoorstel hij meteen paraat heeft: "Mensen met een dubbele nationaliteit die de wet overtreden, verliezen hun Nederlandse nationaliteit en worden teruggestuurd naar het land van herkomst". Alsof mensen met een andere achtergrond het probleem zíjn, alsof kleur een reden is voor beoordeling en actie. Vanuit het politieke hart wordt dit openlijk gebracht.
Het lijkt wel een herhaling van een oud verhaal, zoals toen Nederlandse supporters Rome onveilig maakten. Of Project X in Haren waarmee Nederland wereldnieuws werd. Dit soort events zijn al heel lang een uitlaatklep voor hooligans om dingen stuk te maken. En nu lijkt het erop dat ze iets hebben geraakt dat ons allen zo dierbaar is: het vermogen om kleuren samen te laten bestaan, om kleur te vieren.
Met mijn neef maakte ik ooit het kunstboek “Jezelf ontdekken in kleur en in woord”. Wij geloven dat kleuren en woorden kracht kunnen geven, richting kunnen bieden, juist in tijden van nood. Maar diezelfde kracht kan ook ingezet worden voor geweld en verdeeldheid. Het doet pijn om te zien dat kleuren die zoveel schoonheid hebben, nu zo makkelijk als wapens worden ingezet.
Laatst zag ik een vrouw op televisie met een ketting waaraan een meloen hing. Eerst dacht ik niets bijzonders, tot ik ontdekte dat voor haar die meloen het rood, wit en groen van de Palestijnse vlag symboliseerde. Omdat die vlag zelf verboden terrein lijkt te zijn geworden, duikt de symboliek nu op in een meloen. Het is triest en tegelijkertijd sterk, deze kleuren dragen nu een boodschap van protest, van vastberadenheid.
Die kleuren draag ik graag. Want wat we dreigen te verliezen, is precies dat wat ons rijk maakt: de kracht van alle kleuren samen. Alle kleuren van de regenboog, die laten zien dat we, ondanks alle verschillen, samen sterker zijn.
Comments