Oordoppen als zonnebrandcrème?

Waarom preventie begint bij bewustwording, niet bij angst

We weten het allemaal: wie in de volle zon ligt zonder zonnecrème, loopt risico op verbranding. Maar niemand zegt dat je nooit meer in de zon mag. Het gaat om balans, om goede informatie en slimme keuzes. Net zo zou het moeten gaan met geluid.

Toch is het discours over gehoorschade vaak doorspekt met angst. Beelden van kapotte trilhaartjes, waarschuwingen over onomkeerbare schade en horrorverhalen over piepende oren domineren de communicatie. Begrijpelijk, maar niet altijd effectief. Want wie jongeren wil overtuigen om gehoorbescherming te dragen tijdens een concert of avond uit, heeft meer aan realistische informatie dan aan doemscenario’s.

Niet elk luid geluid is meteen schadelijk

Gehoorschade ontstaat niet alleen door volume, maar ook door tijd en frequentie van blootstelling. Net zoals één keer onbeschermd zonnen meestal niet meteen leidt tot huidkanker, zal een avond uit zonder oordoppen niet direct blijvende schade veroorzaken. Maar net zoals dagelijkse blootstelling aan felle zon zonder bescherming op termijn grote gevolgen kan hebben, geldt dat ook voor het gehoor.

Geluid is overal – niet alleen op het podium

Sommigen stellen dat we het volume in zalen dan maar moeten beperken. Dat is een goed begin, maar het is niet genoeg. Want ook zonder versterkte muziek kunnen we ons gehoor flink belasten. Denk aan een feest of concert met honderd mensen in één ruimte, allemaal pratend en lachend. Het moment dat je elkaar niet meer normaal kunt verstaan en je in elkaars oor moet gaan schreeuwen – dát is het moment waarop gehoorbescherming nodig is.

Oordoppen als verbetering, niet als beperking

Goede oordoppen dempen het geluid zonder de kwaliteit ervan weg te nemen. Ze filteren vooral de harde frequenties en brengen het volume terug naar een niveau dat prettiger is voor je oren én je brein. Daardoor wordt spraakverstaanbaarheid vaak beter, niet slechter. Mensen ervaren minder vermoeidheid, minder overstimulatie en kunnen langer genieten van een avond uit.

Kortom: oordoppen zijn geen barrière, maar een brug. Ze zorgen ervoor dat je je vrienden beter hoort, dat je jezelf beschermt en dat je met meer energie en comfort de nacht doorkomt.

Preventie werkt beter met positieve framing

De grootste fout die we maken in communicatie over gehoorbescherming? We willen overtuigen met angst. Maar gedragsverandering ontstaat veel vaker door het benadrukken van voordelen. Laat mensen voelen wat ze winnen door oordoppen te dragen: een prettiger avond, beter contact met anderen, minder piep in de oren en een gezonder gehoor op de lange termijn.

Dat werkt. Kijk maar naar zonnecrème. Niemand koopt factor 50 vanwege de angst voor huidkanker alleen. We kopen het omdat we lekker in de zon willen liggen zonder verbrand te raken. Preventie die voelt als een verbetering van de ervaring – dát is de sleutel.

Balans is het sleutelwoord

Het gaat niet om een verbod op luid geluid. Het gaat om balans. Begrijpen wanneer bescherming nodig is. De keuzevrijheid houden, maar wel met de juiste kennis. Zoals we kinderen leren wanneer ze zich moeten insmeren, kunnen we jongeren leren wanneer oordoppen slim zijn.

Als audioloog zeg ik vaak: “Horen is meer dan alleen de oren.” Het gaat om verbinding, beleving en ook om zorg voor jezelf en elkaar. Dus laten we ophouden met de angstcampagnes en beginnen met echte informatie. Laten we oordoppen net zo normaal maken als zonnebrandcrème.

Preventie, maar dan eentje die je net beter laat horen.🥳