Recent verscheen er in De Telegraaf een artikel waarin windmolens opnieuw ter discussie worden gesteld. Ditmaal is het Diederik Gommers, prominent in de coronacrisis, die zich kritisch uitlaat over de mogelijke gezondheidseffecten van windmolens. Hoewel hij als expert op medisch gebied bekendstaat, roept zijn uitspraak meer vragen dan antwoorden op. Is het echt zo dat windmolens slecht zijn voor de gezondheid? Of creëert de media nu zelf een probleem door angst en bezorgdheid te voeden?
Wat mij betreft zouden we niet alleen onderzoek moeten doen naar de effecten van windmolens, maar ook naar de impact van mediaberichten op onze perceptie van gezondheid en welzijn. Hoeveel gezondheidsklachten ontstaan simpelweg door de vraag: “Kan dit ongezond zijn?”
Het is bekend dat de manier waarop informatie wordt gepresenteerd een grote invloed heeft op hoe mensen een probleem ervaren. Uit onderzoek blijkt dat mediaberichten en publieke discussies niet alleen informatie overbrengen, maar ook onze emotionele en cognitieve reactie kunnen sturen. Wanneer een artikel als dit in De Telegraaf verschijnt, kan het een zogenaamde nocebo-effect in gang zetten. Dit is het tegenovergestelde van een placebo: waar een placebo een positieve verwachting creëert, kan een nocebo angst en klachten oproepen, zelfs zonder objectieve oorzaak.
Een voorbeeld hiervan is het onderzoek van Chapman en Balmain (2011), waarin werd vastgesteld dat blootstelling aan negatieve mediaberichten over geluidsoverlast significant bijdraagt aan het ervaren van hinder. Wanneer mensen horen dat een bepaald geluid, zoals dat van windmolens, mogelijk schadelijk is, zijn ze eerder geneigd dit geluid als storend of schadelijk te ervaren. Zelfs als er geen meetbare schade is, kan de subjectieve ervaring voldoende zijn om gezondheidsklachten te ontwikkelen, zoals stress, slapeloosheid of concentratieproblemen.
Geluidsoverlast is een complex fenomeen. Wat voor de één een nauwelijks hoorbaar gebrom is, kan voor de ander een enorme bron van stress worden. Dit verschil in beleving wordt bepaald door een combinatie van fysieke, psychologische en sociale factoren. Hoe hard of frequent het geluid daadwerkelijk is, speelt uiteraard een rol, maar minstens zo belangrijk is de associatie die iemand heeft met het geluid. Als men bijvoorbeeld denkt dat het geluid schadelijk is, kan dit de ervaring verergeren. Daarnaast speelt ook de sociale context mee: hoe er in de gemeenschap over het geluid wordt gepraat, heeft invloed op hoe mensen het geluid ervaren. Sociale normen en media spelen hierin een grote rol.
Door artikelen die vraagtekens zetten bij de gezondheidseffecten van windmolens zonder duidelijk wetenschappelijk bewijs, kunnen er onnodig negatieve associaties ontstaan. Dit beïnvloedt de manier waarop geluid wordt ervaren en kan bijdragen aan een vicieuze cirkel van klachten.
Het is cruciaal dat we niet tegenover elkaar gaan staan in dit debat, maar naast elkaar. Windenergie speelt een essentiële rol in de energietransitie. Tegelijkertijd mogen we niet voorbijgaan aan de zorgen van mensen die hinder ervaren van windmolens. Het is echter geen oplossing om schuldvragen op te werpen of polariserende taal te gebruiken. Dit is een complex vraagstuk dat vraagt om nuance en samenwerking.
De media hebben hierin een verantwoordelijkheid. Door gebalanceerde informatie te delen, kunnen ze bijdragen aan een beter begrip van de problematiek, zonder onnodige paniek te zaaien. Tegelijkertijd moeten we kijken naar innovatieve oplossingen, bijvoorbeeld technologieën die windenergie efficiënter maken en geluidsoverlast verminderen. Daarbij is het belangrijk om empathie te tonen en met elkaar in dialoog te blijven. Alleen door elkaar serieus te nemen, kunnen we een duurzame toekomst realiseren.
Het probleem van geluidsoverlast door windmolens, en de rol van de media hierin, onderstreept hoe complex onze maatschappij is. Oplossingen vragen niet alleen technische verbeteringen, maar ook een verandering in hoe we met elkaar omgaan en communiceren.
De media inzetten om angst te zaaien, zoals hier De Telegraaf doet, draagt niet bij aan dit proces. Het kan de samenwerking tussen verschillende partijen zelfs bemoeilijken, terwijl juist gezamenlijke inspanningen nodig zijn om deze complexere vraagstukken aan te pakken.
De sleutel ligt namelijk in samenwerken, het delen van juiste informatie en het serieus nemen van alle zorgen, zonder onnodige angst te zaaien. Zoals bij zoveel vraagstukken geldt: de waarheid ligt vaak in het midden en daar vinden we ook de weg vooruit.
Laten we de wind van verandering samen benutten, in plaats van ons tegen elkaar te keren.
Chapman, S., & Balmain, A. (2011). Wind turbine syndrome: A communicated disease. Sydney: University of Sydney, School of Public Health.
Wil je op de hoogte blijven van mijn nieuwste blogs?
Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief en ontvang als eerste mijn inzichten, verhalen en updates rechtstreeks in je inbox. Geen spam, alleen inspiratie!
Comentarios